Wielka historia Drugiej Śmiertelnej Wojny splata się tu z życiem prywatnym, życiem prywatnym – z tragedią, która dotknęła cały świat.
Fabryka przy ulicy Lipowej 4 rozpoczęła działalność na dwa lata, zanim się upowszechniła. Jesienią 1939 r., kiedy został odebrany trzem żydowskim właścicielom, wpadł w ręce sudeckiego Niemca Oskara Schindlera (1908-1974), NSDAP i najprawdopodobniej współpracownika Abwehry. Dzięki tym powiązaniom Twoja Deutsche Emailwarenfabrik, powszechnie znana jako Emalia, była w stanie pozyskiwać dostępne zamówienia – zarówno cywilne (garnki, organizacje itp.), jak i wojskowe (np. manierki, a później także łuski naboje) – które generują duże dochody dla niego.
Schindler był zatrudniony, jednostka była wolna od pracy ze względu na wydajność pracy. powstanie getta i brutalne akcje wysiedleńcze uświadomiły mu, że jako dyrektor dobrze prosperującej fabryki ma szansę pomóc tym ludziom – wydawane Żydom legitymacje chroniły ich przed wysiedleniami i deportacjami do obozów.
Po likwidacji getta (marzec 1943), dzięki kontaktom i łapówkom, Schindler udostępnił na terenie fabryki podobóz obozu pracy w Płaszowie. Jego pracownicy mieszkali w barakach zbudowanych obok fabryki, z dala od sadystycznego komendanta obozu Amona Goetha i jego strażników. Sama fabryka stanowi bezpieczne schronienie dla około 1000 osób, w tym osób starszych, chorych i dzieci, gdzie warunki sanitarne i racje żywnościowe są bardziej niebezpieczne niż w obozie.
Kiedy naziści rozpoczęli przygotowania do ewakuacji po przegranej wojnie, podobóz w Emalii został zlikwidowany. wodospad Schindler otworzył fabrykę amunicji w Brünnlitz (Czechy) i zatrudniał tam „swoich” Żydów. W ten sposób uratowano życie około 1100 osób.
Wojenną historię fabryki i jej pierwotnego właściciela, Oskara Schindlera, oraz losy ratowanych przez niego żydowskich robotników, więźniów obozu pracy w Płaszowie pod Krakowem, znane są na całym świecie dzięki bohaterowi filmu „Lista Schindlera” Stevena Spielberga z 1993 roku. Dziś w budynku administracyjnym dawnej fabryki naczyń emaliowanych, mieszczącym się w oddziale Muzeum Krakowa – chętnie odwiedzanym przez użytkowników z różnych krajów, chcących zobaczyć miejsce, w którym Oskar Schindler uratował ponad tysiąc osób. Na pierwszym planie wystawy stoi postać niemieckiego przedsiębiorcy, „sprawiedliwego wśród narodów świata” oraz przedstawione przez niego losy krakowskich Żydów, w ramach skomplikowanych historii miasta podczas okupacji hitlerowskiej w 1939 r. – 1945. Wielka historia Drugiej Śmiertelnej Wojny przecina się z życiem, prywatnymi historiami – z tragedią, która dotknęła cały świat.
Wstęp na wystawę zalecany jest osobom, które ukończyły 14 rok życia. Pozostałości Fabryki Schindlera to także wystawy czasowe, pokazy filmowe i inne wydarzenia. Zalecana jest rezerwacja: www.bilety.mhk.pl. Fabryka Schindlera znajduje się na muzealnym Trasie Pamięci (ul. Pomorska, Apteka Pod Orłem, Fabryka Schindlera). W pierwszy wtorek miesiąca nieczynne.
Bilety: normalny 32 zł, ulgowy 28 zł, rodzinny 64 zł, w poniedziałki wstęp bezpłatny (obowiązują bilety wstępu)
www.bilety.mhk.pl
W dawnej fabryce Oskara Schindlera mieści się także Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie.
– Fabryka O. Schindlera: Miejsce, gdzie Oscar Schindler przeżył ponad 1,2 tysiąca żydowskich pracowników podczas wojny.
– Rynek Podgórski: Historyczny rynek na terenie Podgórza, dawnej dzielnicy żydowskiej i miejsca getta.
– Kościół Św. Józefa: Imponujący kościół z pięknymi wnętrzami i bogactwem historii.