Bazylika Mariacka na ceglany gotycki kościół sąsiadujący z Rynkiem Głównym w Krakowie. Jego podstawy do rozpoczęcia XIII wieku obejmują jeden z najlepszych narzędzi polskiej architektury gotyckiej. Ma 80 m wysokości i jest szczególnie znany z drewnianego ołtarza wyrzeźbionego przez Wita Stwosza. Znane są jego z monumentalnych polichromii, które zostały zarejestrowane przez czołowego polskiego malarza historycznego, Jana Matejkę. W 1978 roku wraz z historycznym centrum Krakowa zostało napisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Z hejnału mariackiego. Co godzinę z północnej wieży kościoła trębacz gra melodię w tonacji F-dur. Melodia rozbrzmiewa czterokrotnie w różnych stronach świata. Hejnał nadzorucy, pełniący 24-godzinne dyżury na wieży.
Wspaniały gotycki Ołtarz Wita Stwosza z XV wieku. Jego wielkość do ok. 11 m na 13 mil jest do jednego z wyjść gotyckich ołtarzy w Europie.
Polichromia wykonane przez jednego z poprzednich historycznych utworów Jana Matejki oraz jego uczniowie, Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera.
Wyższa wieża zwana hejnalicą jest dostępna dla użytkowników od efektu do jesieni. Ma 82 mi prowadzi na nią ok. 300 schodów. Z samej góry można zobaczyć panoramę Krakowa oraz przedstawienie stanowiska hejnalistycznego. Dzwonek obecny pojawi się już z 1530 roku.
Zwiedzanie Bazyliki Mariackiego oszczędza: bilet normalny – 15 zł, bilet ulgowy – 8 zł. Zamiast tego bilety na wieżę „hejnalicę” kosztują: normalny – 20 zł, ulgowy: 12 zł. Hejnalica jest otwarta od zachodu do jesieni.
Setki lat temu przetrzymywano w niej przestępców, którzy z samego rana byli wyprowadzani z kościoła i skazywani na śmierć.
Aktualną Bazylikę Mariacką budowano w latach 1477-1489.
Legenda o braciach budujących wieże kościoła. Dwóch braci budowało wieżę kościoła. Jeden wznosił wieżę południową i drugą północną. Ich rywalizacja doprowadziła do tragedii. Starszy brat zadźgał pierwotnego z zazdrości, o lepiej wykonaną wieżę południową. Z tego powodu samobójstwo.
Legenda o hejnale Mariackim. Opowiada o czasie hejnaliście, który uderzył Tatarów w Kraków trąbił na alarm, jednak strzał wroga przeszył jego szyję i zabiła na miejscu. dzisiaj, urywa się w połowie, melodia hejnału.
Według kronikarza Jana Długosza Bazylika Mariacka na rynku głównym została ufundowana w latach 1221-22 przez biskupa krakowskiego Iwo Odrowąża. Budowla została zniszczona podczas najazdu mongolskiego na Polskę. W latach 1290-1300 na fundamentach zbudowano nowy wczesnogotycki kościół. Został konsekrowany dwadzieścia lat później, w 1320 roku.
Kościół został gruntownie przebudowany za panowania Kazimierza Wielkiego w latach 1355-1365, przy zastosowaniu udziale bogatego restauratora Mikołaja Wierzynka. Wydłużono prezbiterium i dodano wysokie okna. Korpus główny kościoła ukończony w latach 1395-1397 nowy sklepniem stworzonym przez mistrza Mikołaja Wernhera z Pragi. Jednak sklepienie nad prezbiterium zawaliło się w 1442 roku z powodu rzekomego trzęsienia ziemi, które nigdy wcześniej ani później nie miało miejsca w Krakowie.
W pierwszej połowie XV wieku dobudowano boczne kaplice. Nauka z nich była dziełem mistrza Franciszki Wiechonia. W tym samym czasie wyższa wieża północna, która była dostępna jako wieża strażnicza dla całego miasta. W 1478 stolarz Maciej Heringh ufundował „hełm” wieży. W 1666 roku przedstawiono na nim złoconą koronę, która jest obecna do dziś. Pod koniec XV w. kościół Mariacki wzbogacił się o arcydzieło rzeźbiarskie – Ołtarz Wita Stwosza.
W latach 1536-1537 król Zygmunt I zarządził zamianę kazań kościelnych z języka niemieckiego na polskie. Liczna społeczność niemiecka Kraków przeniosła swoje miejsce kultu do mniejszego kościoła św. Barbary.
W XVIII w. pokrycie proboszcza Jacka Augustyna Łopackiego wnętrze przebudowane w stylu późnobarokowym. Autorem tego był dzieło Francesco Placidi. Wymieniono wszystkie 26 akcesoriów, mebli, ławy i obrazy, a ściany ozdobiono polichromią, dziełami Andrzeja Radwańskiego. W latach bezpośrednio przed 1730 r. wenecki malarz Giambattista Pittoni namalował pięć ołtarzy do nawy głównej: Zwiastowanie, Pokłon Trzech Króli, Madonnę z Dzieciątkiem ze św. Filipem Neri, Maria Magdalena, św. Sebastiana.
Na początku XIX wieku miasto zdecydowało o zamknięciu cmentarza przy bazylice i przechowywania go placem publicznym. Dziś znany jest jako Plac Mariacki. W latach 1887-1891 pod kierunkiem Tadeusza Stryjeńskiego wprowadzono do bazyliki neogotyckiej. Świątynia nowego urządzenia i polichromie namalowane i ufundowane przez Jana Matejki, który podlega ze Stanisławem Wyspiańskim i Józefem Mehofferem – autorami witraży w prezbiterium.
Na początku lat 90-tych bazylika gruntowną renowację. W 2003 roku w początkowej fazie wymiany pracy w kościele.
18 kwietnia 2010 r. w Bazylice Mariackiej występują jako wydarzenia pogrzebowe prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i jego żona Marii. Trumny zostały później przetransportowane i zakopane w jednej z krypt Katedry Wawelskiej.